|
|
|
|
โครงการประเมินประสิทธิภาพและประสิทธิผลการจัดบริการด้านการศึกษาเชิงพื้นที่ โดยการประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (GIS)
โดย  ผู้ช่วยศาสตราจารย์ สมบัติ อยู่เมือง ศูนย์วิจัยภูมิสารสนเทศเพื่อประเทศไทย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย [ GISTHAI ] e - mail : sombat@gisthai.orgบทนำ การจัดการศึกษาเพื่อพัฒนาคน สังคม และประเทศ ถือเป็นเจตนารมณ์ร่วมในการจัดการศึกษาของประเทศส่วนใหญ่ หากแต่มีความแตกต่างกันในสาระที่เป็นจุดเน้น และการดำเนินการตามปรัชญา แนวความคิดพื้นฐาน วิสัยทัศน์ และเป้าหมายของการพัฒนาประเทศในแต่ละยุคสมัย อย่างไรก็ตาม จากผลกระทบของกระแสโลกาภิวัตน์ และกระแสการพัฒนาสังคม เศรษฐกิจฐานความรู้ ทำให้ผู้นำประเทศต้องคิดถึงกระบวนทัศน์ใหม่ในการจัดการศึกษาที่มีการใช้ความรู้ และนวัตกรรมเป็นปัจจัยหลักในการผลิตและพัฒนา เพื่อตอบสนองสิ่งท้าทายและกระแสการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้น รวมทั้งการเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของประเทศ สำหรับประเทศไทย การปฏิรูปการศึกษา ถือเป็นยุทธศาสตร์การพัฒนาประเทศที่สำคัญ โดยเฉพาะพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 ซึ่งถือเป็นกฎหมายแม่บทในการปฏิรูปการศึกษาของประเทศไทยฉบับแรก ในการนำสาระนโยบายพื้นฐานแห่งรัฐด้านการศึกษา ดังบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2540 สู่การปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม โดยการเสริมสร้างโอกาสในการศึกษาให้แก่ประชาชนทุกคน ซึ่งถือเป็นประเด็นปฏิรูปการศึกษาที่มีความสำคัญยิ่งมาอย่างต่อเนื่องการดำเนินการให้บรรลุตามวัตถุประประสงค์ดังกล่าวข้างต้น สิ่งหนึ่งที่จำเป็นต้องดำเนินการพัฒนาควบคู่กันไปคือ การพัฒนาระบบติดตาม ชี้วัดและประเมินผลการจัดบริการด้านการศึกษาของหน่วยงานภาครัฐ ซึ่งแตกต่างไปจากการติดตามประเมินผลในภาพรวมของประเทศ (เช่น การบอกจำนวนร้อยละของประชากรที่ได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เป็นต้น) ดังเช่นในอดีตที่ผ่านมาซึ่งยังขาดกรอบความคิดในการประเมินความสำเร็จของการปฏิรูปการศึกษา ทั้งในระดับผลผลิต ผลลัพธ์ และผลลัพธ์สุดท้าย รวมทั้งการพิจารณาที่จำแนกตามสังกัดของโรงเรียน ขนาด และพื้นที่ตั้งของโรงเรียน ซึ่งปัจจัยเหล่านี้ล้วนเป็นสิ่งสำคัญที่จะต้องนำมาพิจารณาในการจัดบริการการศึกษาให้ได้อย่างทั่วถึง เสมอภาค และเป็นธรรม ควบคู่ไปพร้อมกับการจัดการศึกษาอย่างมีประสิทธิภาพและได้ประสิทธิผล การประยุกต์ใช้ระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ (Geographic Information System: GIS) ในการประเมินประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการจัดบริการทางด้านการศึกษาเชิงพื้นที่ คือ การพัฒนารูปแบบในการวิเคราะห์และประเมินผลการจัดบริการทางด้านการศึกษา โดยบูรณาการระบบฐานข้อมูลเชิงพื้นที่ (Spatial Database) ในหลากมิติ ทั้งข้อมูลทางด้านสภาพปัญหาเศรษฐกิจและสังคมในพื้นที่ (Problem) ลักษณะทางกายภาพและภูมิศาสตร์ของพื้นที่ (Geography) อุปสงค์ทางด้านผู้เรียน (Demand) อุปทานทางด้านผู้สอนและสถานศึกษา (Supply) รวมไปถึงเป้าหมาย (Target) ในการจัดบริการในแต่ละพื้นที่ เพื่อนำมาวิเคราะห์ (Analysis) และสังเคราะห์ (Synthesis) เพื่อลำดับความสำคัญเร่งด่วน ตามสภาพความต้องการและสภาพปัญหา ออกแบบและจัดทำตัวชี้วัดทางด้านประสิทธิผลในการจัดบริการการศึกษาในแต่ละพื้นที่ ซึ่งแตกต่างกันไปตามสภาพปัญหา ทุนทางสังคมและความต้องการของประชาชนในพื้นที่ เพื่อให้การกำหนดยุทธศาสตร์ในการบริหารจัดการและการจัดสรรทรัพยากร (Resource Allocation) รวมถึงการประเมินประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการจัดบริการทางการศึกษา ดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพ เท่าเทียม เป็นธรรม เพื่อให้ชุมชนและท้องถิ่น มีความสามารถในการเจริญเติบโตและพัฒนาตนเองได้อย่างเป็นพลวัต (Dynamics) และยั่งยืนวัตถุประสงค์โครงการ
ขอบเขตการดำเนินงาน
ข้อมูลเพิ่มเติม |
 
|